Tadeusz Kantor

Tadeusz Kantor (1915 – 1990)

Reżyser śmierci, demiurg wyobraźni

Tadeusz Kantor był jednym z najważniejszych artystów awangardowych XX wieku – malarzem, reżyserem, scenografem, współtwórcą drugiej Grupy Krakowskiej; twórcą Podziemnego Teatru Eksperymentalnego oraz teatru Cricot 2 – który zamienił sztukę w totalne przeżycie egzystencjalne, jako że konwencjonalna scena teatralna zastąpiona została realnym miejscem, a rekwizyt realnym przedmiotem.

Technika i ekspresja:

Kantor nie dbał o estetykę w tradycyjnym sensie – jego malarstwo i działania sceniczne były pełne brudu, niedoskonałości, prowizorycznych materiałów. Tworzył ambalaże – obiekty oparte na przedmiotach codziennych, owinięte w tkaniny, folie, papier. Jego spektakle, jak słynna Umarła klasa czy Wielopole, Wielopole były poruszającym rytuałem pamięci, śmierci, traumy wojennej i przemijania. Wszystko w jego sztuce służyło jednej idei: przywoływania nieobecnych.

Życie i wpływ:

Był związany z Krakowem, ale jego znaczenie wykraczało daleko poza Polskę. Występował m.in. w Bazylei, Caracas, Francji, RFN, gdzie za swoje przestawienia i spektakle zdobywał nagrody i wyróżnienia. Jego działania artystyczne miały charakter wizjonerski – wyprzedzał czas, zacierając granice między malarstwem, teatrem, happeningiem i sztuką konceptualną. Był jednym z pierwszych artystów uprawiających informel, konceptualizm, dadaizm, surrealizm i zaszczepił te kierunki w polskiej sztuce.

Dlaczego dziś?

W epoce zwrotu ku emocjom, pamięci i tożsamości – Kantor wraca z pełną mocą. Jego twórczość to dramat egzystencji, który przemawia uniwersalnym językiem. Dla kolekcjonerów jego obiekty mają rangę relikwii – nie tylko ze względu na wartość rynkową, ale emocjonalną i intelektualną. Instytucje międzynarodowe regularnie sięgają po jego prace, a Cricoteka w Krakowie to jedno z najważniejszych miejsc współczesnego dziedzictwa artystycznego w Europie.

Joanna Piotrowska - Art Advisor & Marszand